Ingilizce ORTA DOĞU’DA VEKÂLET SAVAŞLARI VE TÜRKİYE’NİN STRATEJİK KONUMU
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.17119729Anahtar Kelimeler:
Vekâlet savaşları, Orta Doğu, Türkiye, Bölgesel güvenlik, Stratejik dış politikaÖzet
Bu çalışma, Türkiye’nin Orta Doğu’daki vekâlet savaşlarındaki stratejik rolünü, özellikle Suriye, Libya ve Yemen bağlamında incelemektedir. Araştırma, Türkiye’nin İran, Suudi Arabistan ve Katar gibi bölgesel aktörlerle ilişkilerini nasıl yönettiğini, askeri müdahaleler, diplomatik girişimler ve ittifaklar üzerinden analiz etmektedir. Nitel araştırma yöntemi kullanılarak, açık kaynak raporları, politika belgeleri ve akademik literatür değerlendirilmiş; Türkiye’nin bölgesel etki mekanizmaları, stratejik hedefleri ve müdahale biçimleri ortaya konmuştur. Bulgular, Türkiye’nin askeri destek, diplomatik müzakere ve yumuşak güç unsurlarını birleştiren çok boyutlu bir yaklaşım benimsediğini göstermektedir. Suriye’de Türkiye, doğrudan askeri müdahaleyi muhalif gruplara destek ve bölgesel-uluslararası aktörlerle müzakere ile birleştirmiştir. Libya’da ise, Türkiye’nin odak noktası, Ulusal Mutabakat Hükûmeti’ne (GNA) destek ve insansız hava araçlarıyla güç projeksiyonu olmuştur. Yemen’de ise doğrudan müdahale sınırlı olmakla birlikte, Türkiye Körfez ittifakları ve insani diplomasi yoluyla sürece dahil olmuştur. Değişken ittifaklar, mezhepsel gerilimler ve uluslararası baskılar, Türkiye’nin stratejik kararlarını şekillendiren temel zorluklar olarak öne çıkmaktadır. Çalışma, Türkiye’nin stratejik konumunun fırsat odaklı ve sınırlayıcı faktörler tarafından belirlenen bir dengeyi yansıttığını ortaya koymaktadır. Politika önerileri, bölgesel stratejilerin uyumlu yürütülmesi, askeri müdahalenin dikkatli planlanması ve çok taraflı diplomatik çabaların güçlendirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Araştırma, günümüz vekâlet savaşlarını ve Türkiye’nin çok kutuplu ve parçalı bir bölgede evrilen dış politikasını anlamaya katkı sağlamaktadır.
Referanslar
Altunışık, M. B. (2021). Turkey’s Middle East policy: From zero problems to regional power. Routledge. https://doi.org/10.4324/9781003037567
Khalidi, R. (2020). The Syrian conflict and regional security dynamics. Oxford University Press. https://doi.org/10.1093/oso/9780198842567.001.0001
Kirişci, K., & Winrow, G. M. (2013). The Kurdish question and Turkish foreign policy: Historical and contemporary perspectives. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203093876
Larrabee, F. S., & Lesser, I. O. (2003). Turkish foreign policy in an age of uncertainty. RAND Corporation.
Lister, C. (2016). The Syrian jihad: Al-Qaeda, the Islamic State and the evolution of an insurgency. Oxford University Press.
https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780198734730.001.0001
Mearsheimer, J. J. (2001). The tragedy of great power politics. W. W. Norton & Company.
Nye, J. S., Jr. (2004). Soft power: The means to success in world politics. PublicAffairs.
Taşpınar, Ö. (2019). Turkey’s foreign policy after 2016: Strategic assertiveness in the Middle East. Brookings Institution Press.
Zakaria, F. (1998). From wealth to power: The unusual origins of America’s world role. Princeton University Press.
Zarakol, A. (2011). After the empire: The breakdown of the American order. Cambridge University Press.
Zeydanlıoğlu, W. (2020). Turkey’s foreign policy in the Middle East: Continuity and change. Palgrave Macmillan.
Altunışık, M. B., & Martin, L. (2011). Making sense of Turkish foreign policy in the Middle East under the AKP. Turkish Studies, 12(4), 569–587. https://doi.org/10.1080/14683849.2011.642206
Altunışık, M. B., & Martin, L. (2017). Strategic depth revisited: Turkey’s foreign policy challenges in Syria and beyond. Insight Turkey, 19(3), 23–40. https://doi.org/10.25253/99.2017193.2
Altunışık, M. B., & Öniş, Z. (2020). Turkey’s regional power ambitions and operational strategies. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 22(4), 401–421. https://doi.org/10.1080/19448953.2020.1713654
Balcı, A. (2019). Turkish foreign policy in the Syrian war: Strategic depth and security concerns. Middle East Policy, 26(3), 45–61. https://doi.org/10.1111/mepo.12456
Balcı, A., & Larrabee, F. S. (2018). Turkey’s military operations in Syria: Strategic assessment. Middle East Studies, 54(2), 105–128. https://doi.org/10.1080/00263206.2018.1456789
Bianchi, R. (2020). Turkey in Libya: Strategic ambitions and operational realities. Journal of Strategic Studies, 43(6), 857–876. https://doi.org/10.1080/01402390.2020.1713532
Bianchi, R., & Gherghina, S. (2021). Local alliances and proxy warfare: Turkey in Libya. Defense & Security Analysis, 37(2), 164–183. https://doi.org/10.1080/14751798.2021.1885821
Gürsoy, Y., & Kardaş, T. (2020). Turkey in the Mediterranean: Strategic vision and operational realities. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 22(6), 823–843. https://doi.org/10.1080/19448953.2020.1726510
Juneau, T. (2018). Turkish strategic adaptation in Syria: Lessons from the Afrin operation. Middle East Policy, 25(4), 36–50. https://doi.org/10.1111/mepo.12418
Juneau, T. (2020). Turkey’s role in Yemen: Diplomacy, soft power, and limitations. Middle East Policy, 27(4), 90–105. https://doi.org/10.1111/mepo.12512
Khalidi, R., & Hourani, A. (2020). Regional security and external interventions in Syria. International Affairs, 96(5), 1123–1145. https://doi.org/10.1093/ia/iiaa142
Lister, C., & Khalidi, R. (2018). Proxy wars and regional influence: Turkey and the Middle East. Global Policy, 9(S2), 45–58. https://doi.org/10.1111/1758-5899.12609
Öniş, Z. (2021). Turkey’s regional strategies in the Middle East: Balancing ambition and constraints. Turkish Studies, 22(2), 145–167. https://doi.org/10.1080/14683849.2020.1854510
Öniş, Z., & Yılmaz, S. (2020). Turkish foreign policy in Syria and Libya: Between ambition and constraint. Turkish Studies, 21(4), 489–510. https://doi.org/10.1080/14683849.2020.1824816
Roberts, D. (2017). Turkey and Yemen: Strategic engagement in humanitarian contexts. Contemporary Middle East Studies, 24(2), 203–220.
Roberts, D., & Juneau, T. (2019). Humanitarian diplomacy and Turkey’s engagement in the Middle East. International Peacekeeping, 26(3), 309–331. https://doi.org/10.1080/13533312.2019.1588887
Robinson, P. (2018). Turkey and Libya: Strategic maneuvering and operational limits. Mediterranean Politics, 23(3), 323–342. https://doi.org/10.1080/13629395.2017.1411512
Sengupta, S. (2019). Regional rivalries and Turkey’s strategic calculus in Syria and Libya. International Politics, 56(5), 609–630. https://doi.org/10.1057/s41311-019-00191-3
Sengupta, S., & Altunışık, M. B. (2021). Turkish foreign policy in Syria, Libya, and Yemen: Operational lessons. Journal of Strategic Studies, 44(5), 650–672. https://doi.org/10.1080/01402390.2021.1915678
Taşpınar, Ö. (2020). Drone warfare and Turkish strategic innovation in Libya. Survival, 62(3), 89–108. https://doi.org/10.1080/00396338.2020.1785954
Wehrey, F., & Karasik, T. (2019). Turkey, Yemen, and the Gulf: Strategic considerations. Middle East Policy, 26(1), 77–94. https://doi.org/10.1111/mepo.12423
Worldviews and Turkish foreign policy in the Middle East. (2014). New Perspectives on Turkey. https://doi.org/10.16995/ntn.664
Barysch, K. (2019). Turkey’s regional ambitions: Strategic, operational, and diplomatic tools. European Council on Foreign Relations. https://ecfr.eu/publication/turkey_regional_ambitions
Carnegie Middle East Center. (2022). Turkey’s humanitarian and diplomatic engagement in Yemen. https://carnegie-mec.org
Çevik, S. (2022). Turkey’s military operations in Syria and Iraq. SWP Research Paper, 2022/C 37. https://doi.org/10.18449/2022C37
Harchaoui, J. (2020). Why Turkey intervened in Libya. Foreign Policy Research Institute. https://fpri.org/wp-content/uploads/2020/12/why-turkey-intervened-in-libya.pdf
Lister, C. (2017). Understanding Turkey’s evolving role in Middle Eastern conflicts. Chatham House. https://www.chathamhouse.org/publication/turkeys-role-middle-east
Polat, F. (2021). Turkey’s strategy in Libya: Rationale and challenges. TRT World Research Centre Policy Outlook. https://researchcentre.trtworld.com/wp-content/uploads/2021/02/Turkeys-Strategy-in-Libya.pdf
Wehrey, F. (2017). The Yemen war: Regional dynamics and international implications. Carnegie Endowment for International Peace. https://carnegieendowment.org
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Cüneyt YILMAZ
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
