RÖNESANS’TA DEVLETLERARASI SİYASETİN İNŞASI: ELEŞTİREL GERÇEKÇİ BİR ANALİZ
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15401498Anahtar Kelimeler:
Rönesans, Eleştirel Gerçekçilik, Modern Devlet, Devletlerarası Siyaset, Epistemolojik YanılgıÖzet
Bu çalışma, Rönesans döneminde modern devletin ve devletlerarası siyasetin oluşumunu eleştirel gerçekçilik perspektifinden incelemektedir. Eleştirel gerçekçilik, tarihsel süreçlerin yalnızca görünür olaylar ve bireysel aktörler üzerinden değil, derin yapısal mekanizmalar aracılığıyla anlaşılmasını sağlamaktadır. Çalışma, Kilise’nin otoritesinin zayıflaması ve düşünce ikliminin dönüşümünün, modern devletin ve uluslararası sistemin oluşumundaki içsel ilişkilerini analiz etmektedir. Machiavelli’nin virtù ve fortuna kavramları çerçevesinde sunduğu siyaset anlayışı, raison d’état ve jus gentium gibi kavramların nasıl bir meşruiyet kaynağı haline geldiğini açıklamaktadır. Feodalizmin çözülmesi, burjuvazinin yükselişi ve seküler devlet anlayışının gelişimi, yalnızca siyasi ve ekonomik dönüşümlerle değil, aynı zamanda epistemolojik çerçevede üretilen bilginin değişimiyle şekillenmiştir. Çalışma, Rönesans’ın yalnızca entelektüel bir yeniden doğuş değil, aynı zamanda yeni tahakküm biçimlerinin üretildiği ve modern uluslararası sistemin temellerinin atıldığı çok katmanlı bir süreç olduğunu ortaya koymaktadır. Bu çerçevede, Rönesans’ın epistemolojik bir yanılgı olup olmadığı da tartışılarak, onun sadece ilerlemeci bir tarih anlatısıyla değil, aynı zamanda toplumsal ve siyasal dönüşümlerin yarattığı kırılmalar bağlamında ele alınması gerektiği savunulmaktadır.
Referanslar
Ağaoğulları, M. A. & Köker, L. (1991). İmparatorluktan Tanrı-Devlete. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Ağaoğulları, M. A. & Köker, L. (2013). Tanrı Devletinden Kral-Devlete. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Amelina, A., Faist, T., Schiller, N. G. & Nergiz, D. D. (2012). "Methodological Predicaments of Cross-Border Studies". Beyond Methodological Nationalism (s. 1-22) içinde. New York: Routledge.
Anderson, P. (2017). Antikiteden Feodalizme Geçişler. İstanbul: İletişim Yayınları.
Bayraktar, M. (1996). "Dâvûd-ı Kayseri". Diyanet İslam Ansiklopedisi (DİA), (IX):32-35, İstanbul.
Benton, T. & Craib, I. (2018). Sosyal Bilim Felsefesi (Ü. Tatlıcan & B. Binay, çev.). Bursa: Sentez Yayıncılık.
Bhaskar, R. (1975/1978). A Realist Theory of Science. Hassocks: Harvester Press.
Bhaskar, R. (1979/1998). The Possibility of Naturalism: A Philosophical Critique of the Contemporary Human Sciences. London: Routledge.
Bhaskar, R. (1989). Reclaiming Reality: A Critical Introduction to Contemporary Philosophy. London: Verso.
Bhaskar, R. & Callinicos, A. (2003). "Marxism and Critical Realism: A Debate". Journal of Critical Realism, 1(1), 100.
Bloch, M. (1983). Feodal Toplum (M. A. Kılıçbay, çev.). Ankara: Savaş Yayınları.
Braudel, F. (2014). Kapitalizmin Kısa Tarihi. İstanbul: Say Yayınları.
Collier, A. (1994). Critical Realism: An Introduction to Roy Bhaskar’s Philosophy. London: Verso.
Eken, E. (2018). "Modern Devlet Sisteminin Ortaya Çıkışı, Egemenlik ve Şiddet". Tarihsel Sosyoloji ve Uluslararası İlişkiler (s. 159-180) içinde. Ankara: Nika Yayınevi.
Elias, N. (2004). Uygarlık Süreci Cilt 2. İstanbul: İletişim Yayınları.
Elton, G. R. (2012). Reformasyon Avrupası 1517-1559. İstanbul: İdea Yayınevi.
Giddens, A. (2008). Ulus-Devlet ve Şiddet. İstanbul: Kalkedon Yayınları.
Harvey, D. (2010). Marx'ın Kapital'i İçin Kılavuz. İstanbul: Metis Yayınları.
Kalberg, S. (2017). Max Weber’in Karşılaştırmalı-Tarihsel Sosyolojisi. Ankara: Phoenix Yayınevi.
Knutsen, T. L. (2015). Uluslararası İlişkiler Teorisi Tarihi (M. Özay, çev.). İstanbul: Açılım Kitap.
Kuhn, T. (1962). The Structure of Scientific Revolutions. Chicago: University of Chicago Press.
Morrisson, C. (2005). Haçlılar. Ankara: Dost Yayınları.
Pirenne, H. (2005). Ortaçağ Avrupa’sının Ekonomik ve Sosyal Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Pocock, J. (2010). "Kendi Tarihleri İçinde Bazı Avrupalar". A. Pagden (ed.), Avrupa Fikri (s. 70-88) içinde. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Tilly, C. (1989). Big Structures, Large Processes, Huge Comparisons. New York: Russell Sage Foundation.
Tilly, C. (1995). Avrupa’da Devrimler. İstanbul: Afa Yayıncılık.
Ülman, B., Balta-Peker, E. & Ağcan, M. A. (2011). "Uluslararası Fikri, Epistemolojik Yanılgı ve Eleştirel Gerçekliğin İmkânları". Uluslararası İlişkiler, 8(30), 15-41.
Wolf, E. R. (2019). Avrupa ve Tarihsiz Halklar (H. Çalışkan, çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Yalvaç, F. (2010). "Eleştirel Gerçekçilik: Uluslararası İlişkiler Kuramında Post-Pozitivizm Sonrası Aşama". Uluslararası İlişkiler Dergisi, 6(24), 3-32.
Yalvaç, F. (2018). "Giriş". Tarihsel Sosyoloji ve Uluslararası İlişkiler (s. 1-7) içinde. Ankara: Nika Yayınevi.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Seyhan TOPALOĞLU
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
