EBELİK VE TOPLUMSAL CİNSİYET: 2000–2025 YILLARI ARASINDA YAPILAN YAYINLARIN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15401354Anahtar Kelimeler:
Ebelik, cinsiyet, bibliyometrik analiz, kadın sağlığıÖzet
Bu çalışmanın amacı, ebelik ve toplumsal cinsiyet kavramlarının birlikte ele alındığı bilimsel yayınları bibliyometrik yöntemlerle incelemektir. Ebelik mesleğinin kadın emeği, toplumsal cinsiyet rolleri, güç dinamikleri ve bakım etiği bağlamında nasıl temsil edildiği literatür üzerinden değerlendirilmiştir. Web of Science Core Collection veri tabanından elde edilen veriler, belirlenen dâhil etme ve dışlama kriterleri doğrultusunda değerlendirilmiştir. Çalışmada, ebelik ve toplumsal cinsiyet konulu yayınların yıllara göre yayın eğilimleri, ülkelere göre dağılım ve anahtar kelime sıklıkları incelenmiştir. Yayınların yıllar içinde artış gösterdiği, en çok Brezilya, Güney Afrika ve Amerika Birleşik Devletlerinde bu konuda yayın üretildiği ve en çok yayın yapan araştırmacının Fonseca Rosa Maria Godoy Serpa Da olarak öne çıktığı, Unıversıdade De Sao Paulo’nun bu alandaki en çok yayın yapan kuruluş olduğu belirlenmiştir. Anahtar kelime analizleri ise ebelik mesleğinin toplumsal cinsiyet rolleri, kadın sağlığı ve cinsiyet eşitliği gibi kavramlarla sıklıkla ilişkilendirildiğini göstermektedir. Sonuç olarak, ebelik ve toplumsal cinsiyet ilişkisini ele alan çalışmaların artırılması gerektiği ve bu alandaki akademik üretimin, hem mesleğin güçlenmesine hem de toplumsal cinsiyet eşitliğine katkı sunacağı vurgulanmaktadır.
Referanslar
Ali, P. (2023). The role of nurses, midwives and healthcare professionals in responding to gender-based violence. Int Nurs Rev,70(4):457-458.
Arias, T., Greaves, B., McArdle, J., Rayment, H., & Walker, S. (2021). Cultivating awareness of sexual and gender diversity in a midwifery curriculum. Midwifery, 101:103050.
Anderson, R., Williams, A., Von Kalm, H., Bazirete, O., Al-Khair, H., Nur, M., & Homer, C. (2023). Global complacency with perpetuation of gender oppression in maternity care pride and gender transformation. Midwifery, 123:103735.
Berkery, E., Tiernan, S., & Morley, M. (2014). The relationship between gender role stereotypes and requisite managerial characteristics: the case of nursing and midwifery professionals. J Nurs Manag. 22(6):707-19.
Bourret, K., Mattison, C., Hebert, E., Kabeya, A., Simba, S., Crangle, M., Darling, E., & Robinson, J. (2023). Evidence-informed framework for gender transformative continuing education interventions for midwives and midwifery associations. BMJ Glob Health, 8(1):e011242.
Coşkun, A.M., Varışoğlu, Y., Koca Çavdar, N., & Kutlu, L. (2022). Relationship between health science students' gender-related attitudes and perception of honor. Perspect Psychiatr Care, 58(3):928-939. doi: 10.1111/ppc.12878. Epub 2021 Jun 6. PMID: 34091904.
Davies, R., & Hanna, P. (2020). The emotional labour of midwives in the context of gendered health care systems. Midwifery, 85, 102704. https://doi.org/10.1016/j.midw.2020.102704
Filby, A., McConville, F., & Portela, A. (2016). What prevents quality midwifery care? A systematic mapping of barriers in low and middle income countries from the provider perspective. PLoS One, 11:e0153391. 10.1371/journalpone.0153391
Hashemzadeh, M., Shariati, M., Mohammad Nazari, A., & Keramat, A. (2021). Childbearing intention and its associated factors: A systematic review. Nurs Open, 8(5):2354-2368.
Karaçam Yılmaz, Z.D., Yılmaz, T., & Tokman, E. (2023). Views of healthcare professionals on gender roles: A qualitative study. Heliyon, (8):e18576. doi: 10.1016/j.heliyon.2023.e18576. PMID: 37560673; PMCID: PMC10407119.
Likis, F.E., & King, T.L. (2020). Gender Diversity and Inclusion in Midwifery. J Midwifery Womens Health, 65(2):193-194.
Lopes, S.C., Titulaer, P., & Bokosi, M. (2015). The involvement of midwives' associations in policy and planning about the midwifery workforce: a global survey. Midwifery, 31:1096–103. 10.1016/j.midw.2015.07.010.
Mattison, C., Bourret, K., & Hebert, E. (2021). Health systems factors impacting the integration of midwifery: an evidence-informed framework on strengthening midwifery associations. BMJ Glob Health, 6:e004850. 10.1136/bmjgh-2020-004850
Mattison, C.A., Bourret, K., & Dion, M.L. (2022). Leveling up evidence syntheses: filling conceptual gaps of the role of midwifery in health systems through a network analysis. BMC Res Notes, 15:216. 10.1186/s13104-022-06094-0
Mattison, C.A., Lavis, J.N., & Wilson, M.G. (2020). A critical interpretive synthesis of the roles of midwives in health systems. Health Res Policy Syst, 18:77. 10.1186/s12961-020-00590-0
Muluneh, M.D., Stulz, V., Francis, L., & Agho, K. (2020). Gender based violence against women in Sub-Saharan Africa: A systematic review and meta-analysis of cross-sectional studies. Int J Environ Res Public Health, 17(3):903.
Peters, M.C.E., Froehlich, M.L., & Zinsser, L.A. (2025). Exploring feminism in midwifery and maternity research: A scoping review. Sex Reprod Healthc, 44:101096. doi: 10.1016/j.srhc.2025.101096. Epub ahead of print. PMID: 40220556.
Saab, M.M. (2023).Transgender and gender diverse youths' experiences of healthcare: A systematic review of qualitative studies. J Child Health Care, 13674935231222054.
Tanna, G.L., & García-Moreno, C. (2021).Training healthcare providers to respond to intimate partner violence against women. Cochrane Database Syst Rev, 5(5):CD012423.
Taylor, J., & Green, L. (2008). Children, health and gender: recognition in nursing research? J Clin Nurs, 17(23):3226-37.
Thomas, E.G., Goodarzi, B., Frese, H., Schoonmade, L.J., & Muntinga, M.E. (2024). Pregnancy experiences of transgender and gender-expansive individuals: A systematic scoping review from a critical midwifery perspective. Birth. DOI: 10.1111/birt.12834
Walsh, D.(2016). Midwives, gender equality and feminism. Pract Midwife. 19(3):24-6. PMID: 27044191.
World Health Organization. (2021). Gender and health. https://www.who.int/health-topics/gender
Wren Serbin, J., & Donnelly, E. (2016). The impact of racism and midwifery's lack of racial diversity: a literature review. J Midwifery Womens Health, 61:694–706. 10.1111/jmwh.12572
Vitale, E., Moretti, L., Notarnicola, A., Di Dio, F., Rifino, F., & Moretti, B. (2020). The authorship in nursing literature: an against trend? Acta Biomed, 91(12-S):e2020005.
Vogel, J.P., Shah, M.G., Fogstad, H., & Langlois, E.V. (2022). Enhancing quality midwifery care in humanitarian and fragile settings: a systematic review of interventions, support systems and enabling environments. BMJ Glob Health, 7(1):e006872.
Yılmaz, T., Dinc Kaya, H., & Günaydın, S.(2021). Evaluation of the Attitudes of Midwifery Students Towards Gender Roles. Soc Work Public Health, 36(7-8):786-794.
Zeidenstein, L. (2007). Midwifery and gender equality. J Midwifery Womens Health, 52(1):1-2.
Zupic, I., & Cater, T. (2015). Bibliometric methods in management and organization. organizational research methods, 18, 429-472.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Remziye GÜLTEPE
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
