Kentleşmenin ve Modernleşmenin Batman Gercüş Bölgesindeki Geleneksel Düğün Pratiklerine Etkisi ve Sonuçları
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15401192Anahtar Kelimeler:
Kültürel Kimlik, Gelenek, Düğün Pratikleri, Kentleşme, Modernleşme, Toplumsal CinsiyetÖzet
Gercüş bölgesi, Batman'ın hızlı kentleşme sürecine paralel olarak geleneksel ve modern yaşam tarzlarının iç içe geçtiği bir örnek teşkil etmektedir. 1930'larda petrolün keşfiyle başlayan ekonomik dönüşüm, bölgenin demografik ve kültürel yapısını derinden etkilemiştir. Bu süreçte, düğün pratikleri de evlerden sokaklara ve düğün salonlarına taşınarak mekânsal bir değişim yaşamıştır. Geleneksel olarak kadın ve erkeklerin ayrı mekânlarda kutladığı düğünler, modernleşmeyle birlikte karma eğlencelere dönüşmüştür. Müzik ve dans pratiklerinde ise yerel enstrümanlar (örneğin, davul-zurna) ile Batı tarzı müzikler (pop ve elektronik) bir arada kullanılmaya başlanmıştır.
Bu makale 2009-2011 yılları arasında araştırmacı olarak yer aldığım “Batman/Gercüş Yöresinde Düğün (Evlilik) Ritüelleri” başlıklı BAP projesinin verileri güncellenerek ve kullanılarak yazılmıştır. Makale, Batman Gercüş yöresindeki geleneksel düğün pratiklerinin kentleşme ve modernleşme süreçlerinden nasıl etkilendiğini “kültürel kimlik” ve “gelenek” “kentleşme”, “modernleşme”, “toplumsal cinsiyet” bağlamında inceliyor. Etnografik saha araştırmasına dayanan çalışma, bölgedeki düğün ritüelleri, müzik ve dans geleneklerinin zaman içindeki değişimini analiz ediyor. Bulgular, geleneksel unsurlar korunmaya çalışılırken modern hayatın getirdiği yeni uygulamaların da benimsendiğini gösteriyor. Sonuç olarak, Batman Gercüş bölgesindeki düğün geleneklerinin kültürel kimliğin korunması ile modernleşme arasında bir denge kurma çabasını yansıttığını gösteriyor.
Referanslar
Appadurai, A. (1996). Modernity at Large: Cultural Dimensions of Globalization. University of Minnesota Press, Minnesota.
Batman İli Kültür Envanteri (Gercüş – Beşiri). (2019). Batman: Batman Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Turizm Müdürlüğü.
Bourdieu, P. (1977). Outline of A Theory of Practice. Cambridge University Press, Cambridge.
Boyatzis, R. E. (1998). Transforming Qualitative Information: Thematic Analysis and Code Development, CA: SAGE Publications, Thousand Oaks
Castells, M. (1996). The Rise of the Network Society, Blackwell Publishers. USA.
Ekinci, H. (2010). Govent Halayı: Günümüz Geleneksel Dans Pratiklerinde Kültürel Süreklilik, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul
Elo, S., & Kyngäs, H. (2008). “The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing,”62(1), 107–115. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2007.04569.x
Erol, A. (2002). Popüler Müziği Anlamak. (s. 219). Bağlam Yayıncılık, İstanbul.
Geertz, Clifford. (1973) The Interpretation of Cultures: Selected Essays, Basic Books, New York.
Giddens, A. (1991). Modernity and Self-Identity: Self and Society in the Late Modern Age, Polity Press, USA.
Girgin, İ. (2010, Haziran ). - röportaj
Göçün Kentleşme Üzerindeki Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Etkileri, Batman Örneği. (2020). Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Sakarya.
Harman, B. (2011). http://www.ekonomistim.com/batman-petrolu/. (tarih yok).
İlter, N. (2010, Eylül). - röportaj
Kanaş, M. (2010, Haziran) -röportaj
Kart, M. Ş. (2010). Kemençe ve Kültürel Kimlik: Batman Gercüş Bölgesi Uygulamaları Üzerine Bir İnceleme, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Ankara
Kvale, S. (2007). Doing Interviews. CA: Sage Publications, Thousand Oaks.
Paşaoğlu, S. (2006, Haziran). “Kuzeydoğu Bulgaristan'ın Deliorman (Ludogoriye) Bölgesi Etnik Türklerinde Geleneksel Düğün Uygulamaları” Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, s. 73-89.
Patton, M. Q. (2002). Qualitative Research & Evaluation Methods, CA: Sage Publications, Thousand Oaks.
Simmel, Georg. (2006). Modern Kültürde Çatışma. Çev. Ali Artun. İletişim Yayınları, İstanbul.
Spradley, James P.(1980). Participant Observation., Holt, Rinehart and Winston, New York.
Şanlı, Ş. (2010). Teknolojik Gelişmelerin Geleneksel Müzik Uygulamalarına Etkisi: Bir Alan Çalışması. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, İzmir:
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık, Ankara
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Fatih COŞKUN
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
