ARİSTOTELES'İN POETİKA ESERİ VE “TARİH”E YAKLAŞIMI ÜZERİNE

Özet

Bu çalışma, ilk felsefe tarihçisi ve bilimler ayrımının kurucusu Antik Yunan filozofu Aristoteles’in (384-322) sanatı konu alan “Poetika” adlı eserinde “tarih”i nasıl ele aldığını gösteren düşüncelerini içerir. Aristoteles günümüzde de büyük ölçüde etkinliğini devam ettiren bilimler ayrımıyla, bilimleri teorik, pratik ve poietik olarak üçe ayırır.  Böylelikle, bilimlerin bilim olma özelliklerini, dayandığı temel ilkeleri, kullanacakları yöntemleri ve nihayetinde varacağı hedefleri ortaya koyarak bilimler ayrımı ile ilgili bir temellendirme yapmıştır.  Metafizik eserinde yaptığı bu bilimler sınıflamasında “tarih”e yer vermemesi ve Poetika eserinde de “tarih”in şiirden de aşağı bir konumda olduğunu söylemesi, kendisinden sonraki düşünürlerde onun “tarih” ile ilgili bir düşüncesinin olmadığı, varsa da bu konuda olumsuz bir görüşe sahip olduğu fikrinin oluşmasına aracılık etmiştir.

Bu çalışmada, Aristoteles’in “tarih”e bakışının olumsuz olduğu fikrinin ortaya çıkmasında temel olan Poetika eserinden yola çıkılarak, Poetika’da bildirdiğinin tersine “tarih”i bilimleri temellendirmede kullanış tarzıyla;  “tarih”le ilgili önemli düşüncelere sahip olduğunu ve “tarih”e büyük bir önem verdiğini göstermeyi amaçlamaktadır.