ÖZ Dini düşüncenin oluşumunda büyük katkısı inkâr edilemeyen ilmi şahsiyetlerden biri de Vâsıl b. Atâdır. Vâsıl b. Atâ, Mu‘tezile Mezhebini kurma ve dini esaslara getirdiği özgün yorumları ile önem kazanmıştır. O, özellikle dini esasları temellendirmede ilk kez aklı bir hüccet olarak kullanama ile ünlenmiştir. Medine’de âli-beytin elinin altında yetişen Vâsıl b. Atâ, sonrasında Basra’da dönemin yetkin ilmi şahsiyetlerinden Hasan el-Basrî’ye bir dönem talebe olmuştur. Erken sayılabilecek bir yaşta ilmi bağımsızlığını kazanan Vâsıl b. Atâ, döneminin öne çıkan ihtilaf meseleleri başta olmak üzere, temel dini meselelere özgün yorumlar getirmiş ve dini düşüncelerini muhaliflerine karşı katı bir şekilde savunmuştur. Ayrıca yaşadığı dönemde farklı dinlerden saf İslam akidesine yöneltilen eleştirilere karşı durmada da ön almıştır. Bu gayretleri ile Müslümanlar nezdinde dikkat çekmeyi başaran Vâsıl b. Atâ, dini anlayışını yaymaya çalışarak etrafına önemli bir taraftar kitlesi toplamayı başarmıştır. Nitekim o yakın çevresi ile yetinmeyerek Mutezilî düşüncelerini yetiştirdiği talebeler vasıtası ile uzak İslâm coğrafyalarına da taşıma çabası içerisine girmiş ve onları farklı İslâm beldelerine göndermiştir. Bu çalışma, Vâsıl b. Atâ’nın Mutezilî düşüncelerini yayma çabasının bir yansıması olarak itinayla yetiştirdiği talebelerini birer davetçi misyonuyla farklı İslam memleketlerine göndermesini konu edinmiştir. Bu çerçevede Vâsıl b. Atâ’nın hangi talebelerini nerelere gönderdiği, buralardaki bölge halklarının Mutezilî düşüncelere yaklaşımlarının nasıl olduğu ortaya konulmuştur. Ayrıca Vâsıl b. Atâ’nın bölge halklarını kazanmada dâî öğrencilerine takip etmeleri için tavsiye ettiği yol ve yönteme de yer verilmiştir.